ตำนานพญานาคแม่น้ำสองสี พบที่อำเภอโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานนี เป็นเมืองเก่าแก่ที่ตั้งอยู่ที่แม่น้ำโขง จังหวัดอุบลราชธานี พบว่า ชาวบ้านที่อาศัยอยู่บริเวณแม่น้ำสองสีที่ทำประมงพื้นบ้านมักพบกับปรากฏการณ์การขึ้นมาของพญานาคเพื่ออาบแสงจันทร์ทุกคืนวันเพ็ญ ชาวบ้านที่อาศัยอยู่ที่หมู่บ้านเก่า เชื่อว่า บริเวณแม่น้ำสองสีมีพญานาคสองตนอาศัยอยู่ คือ พ่อปู่ทะนะมูลนาคและเจ้าย่าเกดปทุม บริเวณซึ่งเป็นจุดยุทธศาตร์สำคัญของแม่น้ำสองสายที่ไหลสบกัน ความเชื่อของคนที่อาศัยอยู่แถบนี้ปฏิสัมพันธ์เคลื่อนไหลไปมา ในเรื่องเล่าแต่ละคนจะเห็นกายของพญานาคที่ขึ้นมาอาบแสงจันทร์สีสันต์แตกต่างกัน และเชื่อว่าบริเวณแม่น้ำสองสีที่เป็นเกาะแก่งหินเป็นถิ่นที่อยู่ของพญานาค ชาวบ้านและชาวประมงที่ลงหาปลาจะให้ความเคารพ
ภาพ แผนที่บริเวณที่พบพญานาคขึ้นมาอาบแสงจันทร์ แม่น้ำมูลไหลสบกับแม่น้ำโขง
ที่มา google.map
ชาวบ้านปั้นพญานาค 2 ตน คือ ตนหนึ่งสีทอง ตันหนึ่งสีขาว หันหน้าทางทิศตะวันออกมองแม่น้ำสองสี พื้นที่ซึ่งชาวบ้านเชื่อว่าพญานาคขึ้นมาอาบแสงจันทร์ และพบรูปปั้นพญานาค 7 เศียรถูกปั้นประดับปกคลุมพระพุทธรูป ผู้คนที่มากราบไหว้ส่วนใหญ่จะเดินทางไปที่วัดป่าปากโดม เนื่องจากเป็นสถถานที่สถิตและมีรูปปั้นขนาดใหญ่ แต่สำหรับคนที่มาที่แม่น้ำสองสีก็สามารถกราบไหว้ขอพรได้ โดยนำดอกบัว ธูป เทียน หรือดอกไม้อื่นๆ มาไหว้ขอพร อีกทั้งพบว่า บริเวณจุดกราบไหว้มีการนำน้ำแดงมาไหว้ขอพรอีกด้วย
เนื่องจากเรื่องเล่าเกี่ยวกับพญานาคที่แม่น้ำสองสีมีความสอดคล้องกับพญานาควัดป่าปากโดม ผู้คนที่มาไหว้ขอพรจะระลึกถึงพญานาคตนเดียวกัน อีกทั้งลุ่มแม่น้ำมูลกับแม่น้ำโขงไหลเชื่อมต่อกันและเป็นแหล่งที่อยู่ของพญานาค ข้อความในบทคาถาว่า “คาถาบูชาปู่ทะนะมูละนาคราช และขอโชคลาภ นะโม ตัสสะ ภะคะวะโต อะระหะโต สัมมาสัมพุทธธัสสะ (3 จบ) พุทธะมะอะอุ นะโมพุทธายะ พุทธโธ ธัมโม สังโฆ ยะธาพุทโฆนะ สีสะหัสสะ สุธรรมา มณีนพรัตน์ เอหิสังคัง ปิยังมะมะ เมตตัญจะมหาโลภา ปิโยนาคะ สุปันนานัง อะหังวันทามิ ทะนะมูละ นาคาธิบดี นะมามิหัง สิทธิโลโภนิรันตะรัง สัพพะสิทธิภะวันตุเม อะหังวันทามิ สัพพะโส พุทธะ ธัมมะ สังฆะ ปูเชมิ” (หมายเหตุ: สร้างโดย คุณธัญธิญา – คุณพธินิต พันธุ์สุวรรณ) และ คาถา มหาโชคลาภ ตั้งนโม (3จบ) นะมามิ สิระสา จะนาละปะ ธัมมาสะคะ สับตีสะ เมตตะ นาคะราเชนะ ยาถาปิสะโค กายาวาจา จิตตัง อะหัง วันทา นาคาธิบดี ทะนะมูละ วิสุทธิเทวา ปูเชมิ ทุติยัมปิ กายาวาจา จิตตัง อะหัง วันทา นาคาธิบดี ทะนะมูละ วิสุทธิเทวา ปูเชมิ ตะติยัมปิ กายาวาจา จิตตัง อะหัง วันทา นาคาธิบดี ทะนะมูละ วิสุทธิเทวา ปูเชมิ เมตตัณจะ มหาลาโภ ปิโย นาคา ปริตตัง”
ที่มาข้อมูล
[1] รายการคนหัวนาค. 2023. ตำนานพญานาคแม่น้ำสองสี วัดโขงเจียม จังหวัดอุบลราชธานี. เว็บไซต์ youtube.com. เข้าใช้ข้อมูลเมื่อวันที่ 1 พฤษภาคม 2567.
ตระกูลวิรูปักษ์