เมื่อกล่าวถึง “ถ้ำนาคี” ไม่ค่อยมีใครรู้จักและส่วนมากจะรู้ว่าบนภูลังกามีถ้ำยา เพราะจะมีใบยาสูบปลิวไม่รู้ว่าปลิวมาจากทิศทางไหนตกเกลื่อนบริเวณนั้น เมื่อตามหาต้นก็ไม่พบ ชาวบ้านเชื่อว่าเจ้าป่าเจ้าเขามอบให้ พอนำใบยานั้นมาปรุงรักษาโรคก็หายกันถ้วนหน้า ตรงนั้นจึงเรียกกันติดปากว่า “ถ้ำยา” ต่อมามีข่าวว่าค้นพบถ้ำนาคีและมีหินลักษณะคล้ายเศียรพญานาคและงูจงอางยักษ์ เมื่อสอบถามคนพื้นที่จึงรู้ว่าที่นั้นคือ “ถ้ำยา” เพราะมีการถางป่าที่รกครึ้มถึงเจอหินสมัยนั้นไม่มีใครถางจึงไม่เห็นกัน ด้วยตามความเชื่อว่า ปู่อือลือจะอยู่ที่เกาะดอนโพธิ์ ตำหนักปู่อือลือไม่ได้อยู่บนถ้ำ ซึ่งบนถ้ำจะถือว่าเป็นเมืองพรหม เมืองนาคเป็นเมืองเทพ สำหรับการขอพรอธิษฐานด้วยจิตที่แน่วแน่ และถ้าหากขอพรเรื่องธุรกิจการค้าขาย เงินทอง ต้องไปขอพรที่ถ้ำนาคี เพราะเชื่อกันว่า “องค์นาคา” คือ ผู้ชาย และ “องค์นาคี” คือ ผู้หญิง ซึ่งผู้หญิงจะเป็นผู้ดูแลด้านเงินทอง เชื่อมโยงกับตำนานความเชื่อของถ้ำ คือพญานาคหรืองูยักษ์ที่ถูกสาปให้กลายเป็นหินเพราะมีรูปร่างลักษณะคล้ายงูยักษ์ พระเกจิอาจารย์หลายองค์ที่เดินทางไปที่ภูลังกาบอกเล่าเหมือนกันว่า “ภูลังกา” คือเมืองทิพย์ อย่างไรก็ดี การลงพื้นที่และพูดคุยกับนักท่องเที่ยว พบว่าเรื่องเล่าพญานาคถ้ำนาคีถูกบอกล่าในทำนองคล้ายกันเกี่ยวกับพญานาคที่ถูกสาปและมีรูปร่างกลายเป็นก้อนหินในเมืองบังบดอีกมิติหนึ่ง การเดินทางไปเยี่ยวชมทั้งถ้ำนาคาและถ้ำนาคีจะต้องให้ความสำรวมสุภาพ เนื่องจากพื้นที่ภูลังกาทุกจุดมีสิ่งศักดิ์สิทธิ์ปกป้องดูแลอยู่

ลักษณะเป็นกลุ่มหินที่มีลวดลายพื้นผิวเป็นริ้วคล้ายกับเกล็ดลำตัวพญานาคขนาดใหญ่ ชาวบ้านและผู้สำรวจได้มองเห็นเป็นรูปร่างคล้ายกับพญานาคขดตัวกกไข่ มีทั้งส่วนเศียรและลำตัว สวยงามสมบูรณ์แบบ รายล้อมไปด้วยป่าไม้สีเขียว ยังคงความเป็นธรรมชาติอยู่ร้อยเปอร์เซ็นต์ ภายในถ้ำนาคีมีหินรูปร่างคล้ายกับนกยูงหันหลังอยู่ด้วย แต่บางคนก็บอกว่าคล้ายกับส่วนหัวงูมากกว่า ขึ้นอยู่กับวิจารณญาณของแต่ละบุคคล ส่วนด้านในสุดของถ้ำจะมีพระพุทธรูปให้ชาวบ้านและนักท่องเที่ยวได้กราบไหว้ขอพร ขณะที่ ข้อมูลจาก Facebook “บึงกาฬพาเลาะ” ระบุข้อมูลว่า ค้นพบใหม่ "ถ้ำนาคี" ณ ดินแดนลี้ลับภูลังกาและความลี้ลับของภูลังกาที่ค้นพบหินหัวนาคีเพิ่ม 2 ก้อน ชาญชัย คงทัน รองผู้ว่าราชการจังหวัดนครพนม เปิดเผย “ประชาชาติธุรกิจ” ว่า ถ้ำนาคีเพิ่งเริ่มมีกระแสมาในช่วงปลายปี 2654 โดยได้รับอานิสงส์มาจากกระแสของถ้ำนาคาที่โด่งดัง ซึ่งทั้งสองถ้ำล้วนอยู่ในเขตอุทายานแห่งชาติภูลังกา ตั้งอยู่บนเขาลูกเดียวกันแต่คนละฝั่ง คนละจังหวัด ซึ่งถ้ำนาคีอยู่ที่อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม

หินที่มีลักษณะคล้ายเกร็ดของพญานาค